Zware criminaliteit betaal je met onze nationaliteit

21 juni 2022: de regering-De Croo repatrieert zes Syriëstrijders, waaronder de radicale Nora V. die erom bekend staat in IS-propaganda stoer te poseren met wapens. Eerder werd ook Noura Firoud al gerepatrieerd. Zij zou, ondanks haar veroordeling voor terrorisme, hier maar drie weken de binnenkant van een cel zien en amper vijf maanden onder elektronisch toezicht staan.

Een repatriëring naar België IS voor deze terroristen een cadeau. Ze staat garant voor straffeloosheid. Bovendien vormen ze hier na enkele maanden dus terug een gevaar voor de openbare orde. Desondanks zijn er nog altijd politici die ervoor pleiten om andere Syriëstrijders te repatriëren.

Doen wat moet

Zulke ontsporingen ondergraven het vertrouwen in de rechtstaat en het migratiebeleid. Het is tijd om dat vertrouwen te herstellen. Dat is exact wat we met mijn nieuwe wetsvoorstel willen doen. Wie veroordeeld is voor terrorisme en de dubbele nationaliteit heeft, moet onze nationaliteit verliezen in plaats van gerepatrieerd te worden. Dankzij Arizona komt er, na jarenlang politiek getalm, nu ook concreet schot in de zaak: het voorstel wordt alvast gesteund door verschillende coalitiepartners en symboliseert de wil van de meerderheid om te doen wat nodig is.

Het blijft echter niet alleen bij terrorisme. Personen met een dubbele nationaliteit die worden veroordeeld voor andere ernstige misdrijven zoals genocide, mensenhandel, georganiseerde misdaad of zware zedenfeiten, zullen met de invoering van het wetsvoorstel voortaan hun Belgische nationaliteit verliezen. Tegelijk vervalt automatisch ook het verblijfsrecht. De moordenaar van de Amsterdamse Lisa, die ook drie zedendelicten pleegde, zou dankzij deze wetswijziging hier dus stante pede kunnen worden teruggestuurd. Het is een wettelijke ingreep die noodzakelijk, proportioneel en langverwacht is.

Meer dan een formaliteit

Het verwerven en behouden van onze nationaliteit is veel meer dan een administratieve formaliteit. Het is een engagement dat respect veronderstelt voor de fundamentele waarden van onze samenleving: de democratische rechtsorde, menselijke waardigheid en veiligheid. Wie zich daar structureel en doelbewust tegen keert, stelt zichzelf buiten die gemeenschap. De samenleving heeft dan niet alleen het recht, maar ook de plicht om zich te verdedigen.

Dat doen we niet door ons te richten op hardwerkende mensen met een dubbele nationaliteit die zich integreren, maar op diegenen die onze waarden verwerpen en actief de samenleving ondermijnen.

Waar de Raad van State gelijkaardige voorstellen in het verleden telkens afschoot is dit voorstel door een evenwichtige aanpak juridisch robuust: de rechter behoudt zijn beoordelingsvrijheid. Alleen wanneer er sprake is van reële re-integratiekansen, geen recidiverisico en schulderkenning, kan worden afgeweken van de automatische intrekking. Daardoor blijft de maatregel rechtsstatelijk verantwoord, terwijl hij wel voor een serieuze verstrenging van het beleid zorgt.

Cruciale schakel

Het wetsvoorstel kadert verder in een bredere structurele hervorming van het veiligheids- en migratiebeleid. Niemand beweert dat dit voorstel op zichzelf alles oplost, maar het is een cruciale schakel in een groter geheel. Daarom werken we verder. Denk daarbij aan de forse verstrenging van gezinshereniging, binnenkomstcontroles, terugkeerakkoorden met derde landen, de bouw van gevangenissen in het buitenland en een verscherpte strijd tegen drugs. Stuk voor stuk noodzakelijke maatregelen om onze samenleving weerbaar en veilig te maken.

Ons veiligheidsdenken moet een nieuw tijdperk betreden: kordaat en onderbouwd, zonder naïviteit, maar met respect voor de rechtsstaat. Wie onze samenleving doelbewust schaadt, verliest zijn plaats daarin. Met dit voorstel richten we ons op mensen die beschikken over de dubbele nationaliteit, maar onze fundamentele waarden afwijzen. Zij stellen zich buiten de democratische rechtsorde en hebben hier niets meer te zoeken.

Doortastend beleid is geen kwestie van slogans, maar van politieke wil, juridische zorgvuldigheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Met dit wetsvoorstel wordt een fundamenteel onevenwicht eindelijk rechtgezet. Ons land heeft het recht — en de verantwoordelijkheid — om de bevolking te beschermen tegen zware criminelen.

Zou u voor dit wetsvoorstel stemmen?